GİRİŞ

Temiz olmayan ellerin virüs ve hastalık bulaşmasının ana kaynaklarından biri olduğu düşünüldüğünde, COVID-19 salgını el dezenfektanlarına yönelik çok yoğun bir talep oluşturmuştur.  Devam eden pandemiye yönelik olarak pazara çeşitli ürünler girmiştir; bununla birlikte, tüketiciler kimi zaman bu ürünlerden bazılarının, yalnızca kozmetik düzeyde etkinlikleri olduğu halde, dezenfektan veya virüsidal etkiye sahip oldukları yanılgısına düşmüşlerdir. 

Bu makale, ticari ve endüstriyel sektörlerdeki Ecolab müşterilerine ve tüketicilerin, müşterileri ve çalışanları için yüksek kaliteli, etkili ve cilt dostu el dezenfektanı ürünleri seçmeleri için bir rehber niteliğinde hazırlanmıştır. 

DEZENFEKSİYON VE DEZENFEKTAN ÜRÜNLERİNE GENEL BAKIŞ 

Mikroorganizmalara karşı bakterisidal, fungisidal, virüsidal veya başka herhangi bir etkinliği olan ürünler Türkiye'de Biyosit olarak tanımlanmaktadır. Bu ürünler özel yasal süreçlerle denetlenir. Bu, ürünlerin, el dezenfektanları/dezenfektanlar için Titck - Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu; yüzey dezenfektanları için Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü tarafından etkinlik, güvenlik ve uygunluk açısından değerlendirilmesinin ardından piyasaya sürülmeden önce Sağlık Bakanlığı'ndan izin alınması anlamına gelir. Türkiye'de biyosit ürünler için referans mevzuat, Sağlık Bakanlığı tarafından 31 Aralık 2009 tarihinde yayımlanan Biyosidal Ürünler Yönetmeliği'dir. 

BİYOSİT ÜRÜN ETİKETLERİ

Etiket, Ek-XII'deki Ürün Etiketi Örneği'nde belirtilen niteliklere uygun olmalı ve Bakanlıkça onaylanmalıdır. Biyosidal ürünün etiketlenmesinde, Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmelik'in etiket uygulamaları ile Biyosidal Ürün Yönetmeliğinde yer alan ek etiket uygulamaları birlikte uygulanır. 

Biyosidal ürünün amacı ve özellikleri konusunda tüketiciyi yanıltacak ve böylece ürün hakkında abartılı bir izlenim yaratacak şekilde; yanlış, yanıltıcı veya eksik bilgi vermek ve ürünün gerçek özelliklerini gizlemek yasaktır. Ayrıca, biyosidal ürünün etiketinde "düşük riskli biyosidal ürün", "toksik olmayan", "zararsız" gibi ifadelere yer verilmesi yasaktır.

Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan Biyosidal Ürünler Yönetmeliği hükümlerine göre, ticari ürün etiketleri, kullanıcıları olası tehlikelere karşı uyarmak için gerekli bilgileri ve ürünlerin yanlış kullanılmasına bağlı oluşabilecek riskleri yönetmek için gereken adımları içermelidir. 

Aşağıda, açık ve silinmeyecek şekilde Türkçe ve/veya diğer dillerde beyan edilmesi gereken unsurlar yer almaktadır: 

• Marka Adı: bir ticari marka veya ticari ad. 
• Ürün Adı ve ürünün betimleyici tanımları: biyosidal ürünün adının yerine ticari marka veya ticari ad kullanılamaz. 
• Lisans sahibinin adı veya unvanı, adresi ve telefon numarası.
• Üretici bilgileri: Türkiye'de faaliyet gösteren üreticinin adı, adresi, internet adresi. 
• Bileşenler: her bir aktif bileşenin metrik birimlerde ilgili konsantrasyonu ile kimliği. 
• Türkiye'de verilen lisans veya tescil numarası.
• Karışım türü: Sıvı, granüller, tozlar, katılar.
• Ürünün boyutu veya ağırlığı: ürün üzerinde, metrik birimlerle açıkça belirtilmelidir. 
• Depolama Koşulları: normalde gerekli olan koşulların dışında herhangi bir ek depolama koşulundan bahsedildiği açıkça belirtilecektir. 
• Kullanım Talimatları: Her bir kullanım için ve metrik birimlerde kullanılacak doz miktarları.
• Kullanım amacı
• Doğrudan veya dolaylı, istenmeyen olası yan etkiler.
• İlk yardım talimatları
• Biyosidal ürünün yanında bir broşür verilmişse, "kullanmadan önce kullanma talimatını okuyun" ibaresi.
• Biyosidal ürünün güvenli bir şekilde imha edilmesi ve ambalajlanması ile ambalajın yeniden kullanımının önlenmesi için talimatlar.
• Normal saklama koşullarında geçerli olan üretim ve son kullanma tarihi: etiket üzerinde açıkça belirtilmelidir.
• Parti Numarası: Parti veya parti kimlik numarası etiket üzerinde açıkça belirtilecektir. 
• Biyosidal ürünün, kullanımında etkili olabilmesi için gereken süre, yeniden uygulanması için gereken bekleme süresi.
• Ürünün ilk kullanımı ile sonraki kullanımı arasındaki zaman aralığı veya insan ve hayvanların biyosidal ürünün kullanıldığı alana girişi için uygun zamanlama.
• Biyosidal ürünü kullanmaya uygun kullanıcı kategorileri.
• Özellikle hedef olmayan organizmaların korunması ve su kirliliğinin önlenmesi bakımından çevreye potansiyel tehlikeleri hakkında bilgi.
• Güvenlik bilgi formundaki uyarı ifadeleri de etikette bulunmalıdır.
• Biyosidal ürün tanıtımı amacıyla, onaylı etiketinde yer alan bilgilerin aksine yanlış yorum ve uygulamalara yol açabilecek sözlü, yazılı ve görsel yayınlar yapılamaz.
• Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmelik uyarınca Tehlike ve Önlem Açıklamaları ve CLP piktogramları.

BİYOSİT ÜRÜNLERİNİN ETKİNLİĞİ

Biyosit ürünleri, bakteri ve/veya mantar öldürücü etkiye sahip olmanın yanı sıra virüslere karşı da etkilidir. Piyasadaki çoğu ürün, yüzdesi etikette belirtilen Etil Alkol bazındadır. Ürünün etkili olması için optimal kabul edilen bir dizi Alkol konsantrasyonu vardır ve bu yüzde ağırlığın en az yüzde 70'i veya daha fazladır. Bir üründeki Etanol konsantrasyonu, hacim veya ağırlık olarak belirtilebilir. Yüzde, formülasyon hacmi (h/h) başına Alkol hacmi olarak belirtilirse, bu, Etil Alkolün yoğunluğu 1 g/cm3'ten az olduğundan, ağırlık/ağırlık (a/a) olarak belirtilen karşılık gelen yüzdeden daha az olacaktır. Bu nedenle, ağırlık faktörü hacimden farklı olarak sıcaklıktan, özgül ağırlıktan ve reaksiyon konsantrasyonundan etkilenemeyeceğinden konsantrasyonun bir a/a formülünde ifade edilmesi önerilir. Üründe doğru konsantrasyonu sağlamak için, ürünün bileşiminde Etil Alkol varlığı göstergesinin hacim olarak değil ağırlık olarak belirtildiğini doğrulamak önemlidir.

ECOLAB'DAKİ KONUMUMUZ 

Dünya çapında 170'ten fazla ülkede üç milyon müşteri ile çalışan Ecolab, sağlık, konaklama ve yiyecek içecek hizmetlerinden; gıda, kozmetik, otomotiv sektörlerindeki endüstriyel üretim süreçlerine kadar çok çeşitli kurumsal ve endüstriyel sektörde faaliyet göstererek, ortamların hijyeni ve dezenfeksiyonu yoluyla halk sağlığını garantiye almayı her zaman taahhüt etmiştir.

Ürünlerin üretim şekli, müşteriye sunulacak kaliteyi belirlemede kritik önem taşır. Dünya genelindeki üretim tesislerimiz, üretim süreçlerini ve nihai sonuçları garanti altına almak amacıyla, belgelenmiş kalite güvence sistemleri tarafından kontrol edilmektedir. Hammaddeler ve nihai ürünler, yapımında kullanılan bileşenlerin kalitesi ve miktarına ilişkin spesifikasyonlarla birlikte sıkı kalite kontrollerine tabidir. Kurumsal, endüstriyel ve Sağlığa yönelik sektörler için ürün imalatı, hijyen ve dezenfeksiyonda hastane standartlarındaki yoğun deneyim ve bilgiye dayanmaktadır. 

Ürünlerimizle, enfeksiyonların ve diğer hastalıkların yayılmasını önlemek için her yıl 40 milyardan fazla eli temizlemeye ve dezenfekte etmeye yardımcı oluyoruz. Hastane standartlarındaki ürünlerimiz dünya genelinde binlerce sağlık tesisi tarafından kullanılmaktadır. Tüm ürünlerimiz yüksek düzeyde etkinliğe sahiptir. El dezenfektanlarımız, kısa uygulama sürelerinde dahi mükemmel etkinlik sunarak jenerik tüketici ürünlerinden bir adım öndedir. 

Yüksek sıklıkta kullanıma uygun olarak geliştirilen ürünlerimiz, elleri nemlendiren ve koruyan, cilde nazik; elleri etkili şekilde dezenfekte etmeye devam etmeyi sorunlu veya imkansız hale getiren alerji ve hassasiyet riskini önleyen hassas bileşenlerle formüle edilmiştir. Örneğin, bir üründe koku bulunması, ürüne maruz kalmanın profesyonel olmayan bir ortama göre 20 kata kadar daha sık olabileceği profesyonel kullanımlarda alerji riskini artırır.

Ecolab ile ortaklık 

COVID-19 salgını sırasında, tüm sektörlerdeki müşterilerimizin kısa ve uzun vadeli ihtiyaçlarını karşılamak üzere Ecolab'ın üretim hacmi dünya çapında artırıldı. Kişisel hijyen çözümlerimiz, mevcut ürün ve hizmet paketinizi tamamlayabilir; çalışan güvenliğini ve sağlığını temin ederek operasyonel verimliliğinizi daha da artırmanıza yardımcı olur. Ecolab'ın gücü ve boyutu, yüksek kaliteli ürünlerin teslimatını garanti eden araştırma ve geliştirme, mevzuat ve kalite konularındaki yoğun deneyimi ile tüm faaliyet sektörlerindeki müşterilerin ihtiyaçlarını karşılamak için benzersiz bir konum sunar. 

SONUÇ

Dezenfektan seçiminde ürünün etkinliği temel bir faktör olarak dikkate alınmalıdır. Ayrıca ürün, cilde uyumluluk, genel kolaylık ve kullanım rahatlığı açısından garantiler sunmalıdır. Bu unsurları etkili bir şekilde dengeleyen bir ürün formülasyonu, yüksek uyumluluk ve standartlar hedefine ulaşmanın en iyi yoludur. Operatörlerin ve tüketicilerin, piyasada bulunan en iyi ürünleri seçebilmeleri için ürün farklılıklarından haberdar olmaları önemlidir. 

Eğitim ve farkındalığı yeni bir hijyen kültürünün temel direkleri haline getirmek amacıyla temel yasal zorunlulukların da ötesinde, birlikte çalışabiliriz. El dezenfeksiyonunun önemi ve tesislerde ürünler, kalite ve etkinlik açısından yüksek uygunluk standartlarının yaygınlaştırılması, halkın refahı ve güvenliği için esastır. Kullanım kolaylığı, kullanıcıların benimsemesi ve cilt üzerinde bıraktığı hoş hissi de hesaba kattığımızda, bu tür ek unsurların herkesin refahı ve güvenliği için yeni ve sağlıklı alışkanlıkların yaratılmasına nasıl olumlu katkıda bulunabileceğini anlayabiliriz.
Kaynaklar:

• Sağlık Bakanlığı - Biyosidal Ürünler Yönetmeliği. 

EK: EL HİJYENİ
Ulusal ve uluslararası kuruluşlar, sabun ve suyla veya su yoksa el dezenfektanı ile dikkatli yıkama yoluyla özenli ve sık yapılan el hijyeni uygulamalarının temel önemi konusunda hemfikirdir.

Aşağıda, el yıkama ve el ovma konusundaki etkili prosedürü içeren bir infografik bulunmaktadır.